Bebeğim sarardı mı? Yenidoğan sarılığı

Genellikle yeni doğum yapan annelerimizin en korktuğu durumların başında, sarılık gelmektedir. Peki sarılık nedir?

Sarılık, cilt renginin sararması ile belli olan ve yenidoğan bebeklerin yarısından fazlasında görülen bir durumdur. Sarılığa sebep olan bilirubin adlı maddenin kanda birikmesi sonucu meydana gelir.

Bilirubin, kırmızı kan hücrelerimiz olan eritrosit adını verdiğimiz alyuvarların yıkılması sonucunda açığa çıkan bir maddedir. Normalde kanda belirli bir düzeyde bulunur ve karaciğerden uzaklaştırılır. Aslında, anne karnında iken kanın bilirubinden temizlenme işini  plasenta aracılığı ile anne yapar. Doğum sonrası ilk günlerde de bebeğin karaciğer fonksiyonları tam olgunlaşmadığından açığa çıkan bilirubin kanda birikir, cilt sararır, ve bizler bebeğin sarılık olduğunu gözlemleriz. Sarılık en yüksek seviyesine 3-5. günler arasında gelir. Bebeğin cilt rengi tek başına sarılık için yanıltıcı olabileceğinden, kan tahlili yapılması gerekebilir.

Sarılık bebek cildinde genellikle gözlerin beyaz kısmından başlar ve seviyesi arttıkça gövdeye doğru iner. Bilirubin yüksekliği ebeveynler tarafından gözbebeklerinde ve alın kısmında farkedilir. Genellikle bu durum bebeğe zarar vermez, ancak bir kısmında ise çok yükselir, özellikle ayaklara kadar inen sarılıkta kan beyin bariyeri de aşılabileceğinden tedavi edilmesi gereken bir durum oluşturabilir.

Bilirubin değeri yani sarılık en yüksek ilk haftada görüleceğinden bebeğin mutlaka ilk hafta içinde kontrolünün yapılması, kilo takibinin yapılması, beslenmesinin değerlendirilmesi ve sarılık için gerekirse kan tahlili yapılması gerekmektedir.

Sarılık çoğunlukla tedavi edilecek boyutlarda değildir. Tedavi etmek gereken değerlerde ise bebeğe hastanede fototerapi adı verilen ışık tedavisi uygulanır.

Sarılık normal şartlarda ilk 10-15 gün içinde azalarak kaybolur, ancak bazı durumlarda uzamış sarılık denilen ve 2 aya kadar uzayabilen sarılık durumları olabilir.

Uzamış sarılık, yenidoğan sarılığından daha farklı mekanizmalar ile gelişebildiğinden, ayrıntılı değerlendirme gerektirebilir. Uzamış sarılıkta, genellikle sadece gözün beyaz kısmında ve günün farklı saatlerinde sarılık vardır. Zaman zaman kaybolur, zaman zaman oluşur. Eğer 2.ay muayenesinde sarılık saptanırsa ayrıntılı tahliller yapılması gerekebilir.

Bu sebeple, aylık muayeneler çok önemlidir.

Sağlıklı günler dilerim.

DR. SABAHAT KARAKAŞLILAR